نوشتار سی دی صورت مسئله اعتیاد
استاد: جناب مهندس دژاکام
عكس‌العمل‌های جسم در اثر قطع مصرف موادمخدر
هرگاه شخص مصرف‌كنندة موادمخدر(تریاك و خانواده آن) به هر دلیل مصرف مادة خود را قطع نماید و یا به او نرسد ، عكس‌العمل‌های نسبتاً شدیدی در جسم او ظاهر می‌گردد. این عكس‌العمل‌ها شامل دو بخش عمده میباشد كه نكته كور درمان یا ترك اعتیادهای ناموفق و متداول امروزی در آن نهفته است .
الف : عكس‌العمل‌های آشكار
ب : عكس‌العمل‌های پنهان
عكس‌العمل‌های آشكار یا به اصطلاح سم‌زدایی :
در صورت نرسیدن موادمخدر به شخص مصرف‌كننده و یا قطع ناگهانی مواد ، عكس‌العمل‌هایی در جسم او ظاهر میشود كه بسته به نوع مواد مصرفی ، مقدار و تعداد دفعات مصرف در 24 ساعت ، معمولاً چند ساعت پس از دیر شدن نوبت مصرف آغاز میشود و اختلالاتی كه به آرامی شروع شده بود پس از 24 ساعت به اوج خود می‌رسد. این عكس‌العمل‌ها و اختلالات شامل موارد زیر است :
عرق كردن | پرش پا |
آبریزش بینی | گرفتگی عضلات در پاها و گردن |
عطسه های پی در پی | بی خوابی |
استخوان درد یا سم كشی در مچ پا و بازوها | اسهال |
با وجود این عوارض اگر از دارو هم استفاده نشود ، مكانیزم بدن حداكثر پس از یك هفته رو به تعادل می‌رود و پس از طی دو هفته به حداقل خود می‌رسد ولی باز ادامه دارند .
درمان در مرحله عكس‌العمل‌های آشكار یا به اصطلاح سم‌زدایی :
برای كاهش عكس‌العمل‌های این مرحله می‌توان از روش‌های ذیل استفاده نمود :
1 ـ از طریق پزشك با استفاده از داروی مناسب ، مثل متادون (آمپول ، شربت و قرص)، ظرف یك‌هفته یا دوهفته دُز دارو را كاهش داد .
2 ـ كاهش موادمخدر مصرفی با استفاده از روش سنتی مثل استفاده از تنتور تریاك و یا آب شیرة تریاك كه باید ظرف مدت دوهفته مواد مصرفی را كاهش داد .
3 ـ از طریق سایر روش‌های حاشیه‌ای مثل طب سوزنی همراه با دارو و غیره .
4 ـ از طریق شلاق درمانی ، شلنگ آب ، زندانی كردن در منزل و غیره و هزار ترفند دیگر كه البته این روش بسیار مردود و غلط میباشد و كسانی كه با زور این كار را انجام داده‌اند ، تصور می‌كنند روش آن‌ها درست است و جواب می‌دهد ، در حالیكه در این مرحله زمان مسأله را حل می‌كند و مكانیزم بدن خودبه‌خود به حال تعادل می‌رسد كه البته زمان را فرد معتاد سپری می‌كند و از این مرحله موفق بیرون می‌آید .
5 ـ با استفاده از روش ترك یابویی یا سقوط‌آزاد : این روش مثل سقوط‌آزاد ، فرد معتاد بدون استفاده از هیچ دارویی مواد خود را قطع می‌كند و به این دلیل آن را معتادان ترك‌یابویی گفته‌اند ، چون انسان باید مثل یك یابو از نظر جسمی قوی باشد .
نتیجه‌گیری :
این مشكلات هیچ كدام در وحلة اول منشاء یا علت روانی ندارند. به دلیل اینكه ریشه وجود این اختلالات ضعیف شدن سیستم ضددرد بدن انسان و عدم تولید یا بازدهی نامناسب سیستم‌های تولید مواد شبه‌افیونی و شبه مرفینی جسم انسان است. بایستی برای معالجه به‌گونه‌ای رفتار نمود تا این سیستم‌ها به آرامی كار خود را شروع نمایند. به عبارتی چشمه بایستی از خود جوشش داشته باشد. با آب ریختن درون چشمه‌ای كه متروكه شده نمی‌توان آن را به جوشش آورد. به دیگر سخن استفاده از داروهای عادت‌آور و مخرب باعث نابودی چشمه‌های درون بدن میشود .
برای ترمیم این سیستم تجربه نشان داده است در صورت برنامه‌ریزی صحیح می‌توان با طی مسافت زمانی حدود 11 ماه به 90% تعادل از نظر جسمی رسید. با تعادل جسم ، روان هم به تعادل می‌رسد. 10% بقیه در طول زمان حل میشود كه البته مشكل جهانبینی یا نگرش فرد نسبت به خودش و جهان پیرامونش هنوز به قدرت خود باقی است و اگر این مشكل هم حل نشود با برطرف شدن كلیه مشكلات جسم و روان دوباره شخص به اعتیاد روی می‌آورد .
درمان این مرحله :
1 ـ می‌توان بدون دارو و مواد مصرفی این مرحله را طی نمود كه از نظر بازگشت به اعتیاد بسیار خطرناك است و اگر شخص به اعتیاد خود برگردد ، كاری طبیعی انجام داده است و اگر به اعتیاد برنگردد عملی غیرعادی و فوق‌العاده انجام داده است. البته شخص تا یك‌سال راندمان كاری مناسبی ندارد. از نظر جنسی ناتوانی پیدا می‌كند و مشكلات زیادی دارد. در این مرحله در اثر قطع مواد شوك مخرب بر جسم و روان شخص وارد میشود كه بعضی از تخریب‌ها تا پایان عمر شخص هم به تعادل نمی‌رسد .
2 ـ می‌توان از روز اول قطع مواد با جایگزین كردن داروی مناسب ، كه داروها بایستی داروی اصلی و مخصوص ترك اعتیاد باشد ، این مرحله را در فاصله زمانی 6 تا 11 ماه طی نمود و به آرامی دُز دارو را كاهش داد و به صفر رساند .
3 ـ برای معتادان تریاك می‌توان موادمخدر مصرفی فرد را در طی زمان كاهش داد و به صفر رساند و این مرحله شایسته است در 11 ماه طی شود .
4 ـ برای معتادان هرویینی و تزریقی‌ها بایستی مصرف هرویین به مدت یك‌هفته یا حداقل سه‌روز كاملاً قطع شود ( در صورت ضرورت 100 میلی‌گرم تریاك به صورت خوراكی ) و سپس 500 میلی‌گرم در دو وعده به صورت خوراكی مصرف شود و سپس به صورت تدریجی تیپر شود تا به صفر برسد. تریاك به صورت خام متناسب با دستگاه گوارش همه نیست و بایستی تریاك پخته شود تا قابل هضم باشد (برای پخته شدن ، تریاك را روی شعلة كبریت یا منبع حرارتی دیگر قرار می‌دهند).
نكته :
خارج از بحث‌های قانونی و حقوقی ، من به تجربه دانستم هیچ دارویی مناسب‌تر ، قویتر ، كاملتر ، ارزانتر و مفیدتر از خود تریاك برای ترك اعتیاد یك معتاد فعلاً وجود ندارد .
طرح كلی درمان معتادان
شایسته است ما در طرح پیشگیری ، درمان و مهار اعتیاد ، مانند باطری اتومبیل عمل نماییم. به عبارتی ما با نیروی اولیه خود ، نیروگاه نسبتاً بزرگی را به كار می‌اندازیم و كنار می‌رویم. درست مثل باطری ، موتور ساكن اتومبیل را روشن می‌كند و كنار می‌رود. البته موتور هم پس از روشن شدن باطری را شارژ می‌نماید تا برای راه‌اندازی بعدی آماده گردد.
ما هرگز نمی‌توانیم نقش باطری و موتور را به عهده بگیریم. اگر به فرض محال از تمام پزشكان استفاده نماییم ، قرن‌ها طول خواهد كشید تا بتوانیم تمام معتادان موجود را معالجه نماییم كه البته با روش‌های متداول دوباره همة آن‌ها به اعتیاد خود برخواهند گشت .
در حقیقت ما هسته‌های گروه درمانی به وجود می‌آوریم و از انرژی خود مصرف‌كنندگان برای اداره آن با دادن اطلاعات به آن‌ها بالاترین استفاده را می‌كنیم. درست مثل زدن اولین ضربه به ساچمه‌هایی كه پشت سرهم با فاصله كمی قرار دارند .
این روش مثل تصاعد حسابی با كمترین هزینه و بالاترین راندمان عمل خواهد نمود. انشاا.
درمان به صورت كامل :
ترك اعتیاد بسیار آسان است. آنقدر آسان كه هر معتاد چندین بار این كار را انجام داده است و تجربه كافی دارد ! اما در این طرح هدف ما درمان و بهبودی كامل فرد معتاد میباشد كه از زاویه دیگری كه به حقیقت نزدیك‌تر باشد ، به موضوع نگاه خواهیم نمود و روشی كاربردی را مطرح می‌نماییم .
برای درمان و معالجه فرد معتاد ما باید سه پارامتر در انسان را مورد توجه قرار دهیم كه بایستی این سه پارامتر هم‌زمان و به موازات هم جلو بروند و چنانكه یكی از این مؤلفه‌ها ناقص باشد مشكل فرد معتاد حل نخواهد شد و درمان حاصل نمی‌گردد .
این مؤلفه‌ها به شرح زیر می‌باشند :
الف : جهانبینی انسان
ب : جسم انسان
ج : روان انسان
برای مثال اگر فردی در جهانبینی خود به پوچی برسد ، چنانكه مشكل جسم و روان او حل بشود ، بازهم به طرف اعتیاد كشیده خواهد شد .
حل مشكل جسمی 11 ماه |
حل مشكل روانی 11 ماه |
حل مشكل جهانبینی متفاوت |
جدول زمانی برای رسیدن به حدود ۹۰٪ سلامتی
در این طرح بیشتر روی پارامتر مشكل جسمی بررسی‌های لازم انجام گرفته كه بایستی هم‌زمان با آن برای اصلاح مسأله جهانبینی و مسأله روانی كلاس‌های ویژه آموزش ، سخنرانی و مشاوره‌های لازم انجام پذیرد. در ضمن با حل مشكل جسمی به میزان قابل توجهی مسأله روانی هم خودبه‌خود حل می‌گردد. چون با طول درمان حساب‌شده ، سیستم‌های از كارافتاده جسم شخص معتاد بهبودی یافته و شخص به حال تعادل نزدیك می‌گردد .
مراحل اجرای طرح در سازمان‌ها :
الف ـ جلسه توجیهی برای مدیران و آشنایی با مقولة اعتیاد جهت اقدامات پیشگیری و درمان معتادان و جلب حمایت آنان از معتادان خواستار ترك اعتیاد .
ب ـ برگزاری جلسات سخنرانی برای كلیه كاركنان همراه با پرسش و پاسخ به منظور پیشگیری ، درمان و مهار اعتیاد .
ج ـ به مدت یك‌سال به كاركنان فرصت داده شود تا برای درمان اعتیاد خود اقدام نمایند. البته این عمل بایستی توسط مدیران به وسیله بخشنامه یا هر اقدام دیگر انجام پذیرد تا بدین ترتیب راه برای داوطلبان درمان اعتیاد باز شود و بتوانند خودشان را معرفی نمایند .
د ـ ایجاد پایگاهی در سازمان‌ها برای تشكیل كلاس‌های آموزشی و مشاوره‌ای ، جهت درمان ، پیشگیری و مهار اعتیاد تا همه روزه در ساعات خاصی در این محل‌ها توسط خود مصرف‌كنندگان عملیات گروه درمانی انجام پذیرد. البته مصرف‌كنندگان در شیفت‌های خاص به گروه‌های خاص تقسیم‌بندی می‌شوند.
ه ـ در اختیار گذاشتن كتاب ، بروشور ، جزوه ، نوار كاست ، فیلم و . . . به پایگاه‌ها ، به منظور درمان ، پیشگیری و مهار اعتیاد ، كه هزینة آن توسط سازمان یا مصرف‌كنندگان انجام پذیرد .
و ـ در این پایگاه‌ها به مصرف‌كنندگان كه گزینش می‌گردند ، آموزش لازم داده میشود تا به درمان خود و دیگران بپردازند .
لازم به توضیح است كه در سازمان‌ها تحت هیچ شرایطی نمی‌توان از ترك سریع استفاده نمود. چون در ترك سریع بایستی فرد در منزل باشد و تا یك‌ماه اصلاً قادر به كار نخواهد بود و پس از یك‌ماه تا یك‌سال بازهم راندمان كاری ندارد و شخص با كوچكترین حركتی از كنترل خارج می‌گردد و این برای نیروهای حساس بسیار مسأله‌ساز خواهد بود و می‌تواند نظم سازمان را مختل نماید .
الف ـ نامزدهای اعتیاد :
كسانی هستند كه از موادمخدر به صورت تفریحی استفاده می‌كنند. این گروه مطمئن هستند و تصور می‌نمایند واقعاً هرگز معتاد نخواهند شد ! این افراد معتادان آینده خواهند بود !
راه‌حل پیشگیری
شایسته است از نظر اطلاع و شناخت و آگاهی به صورت واقعی محاسن و معایب اعتیاد را برای آن‌ها بشكافیم تا بدانند آنچه نمی‌دانند. این گروه در اولویت قرار دارند و از اهمیت خاصی برخوردارند .
راه‌حل اجرایی
برگزاری جلسات سخنرانی در كارخانه‌ها ، ارگان‌ها ، سازمان‌ها و میزگردهای تلویزیونی ، جراید ، آموزش معلم‌های پرورشی مدارس و كتاب‌های درسی .
جلسات سخنرانی باید توسط افرادی باشد كه مردم حرف‌های آنان را از دل و جان قبول داشته باشند ، نه افرادی كه به مصرف‌كنندگان ناسزا بگویند و مردم را بترسانند .
ب ـ گروه معتادانی كه از اعتیاد خود خرسند هستند :
این گروه تصور می‌كنند به یك ماده جادویی دست یافته‌اند و لذت می‌برند و حتی تصور می‌كنند انسان‌هایی كه از این ماده جادویی استفاده نمی‌كنند باید چیزی كم داشته و یا انسان‌های كم‌خردی هستند. این گروه یا در اوایل كار هستند و اعتیاد برای آن‌ها كار انجام می‌دهد و یا در اعتیاد غرق شده‌اند و بسان زنبارگانی هستند كه عجوزه را جوان می‌بینند .
راه‌حل اول :
ما فعلاً از نظر درمانی هیچ كاری برای این گروه نمی‌توانیم انجام دهیم مگر اینكه از نظر اندیشه ، نقطه تفكری در آن‌ها به وجود آوریم تا شاید روزی این نقطه تفكر بزرگتر گردد .
راه‌حل دوم :
مهار اعتیاد مبحث جدیدی است كه به جز درمان و پیشگیری در حال وارد كردن آن در فرهنگ اعتیاد می‌باشیم. چون عملاً پله مناسبی خواهد بود برای ترك اعتیاد این گروه.
در مهار اعتیاد به فرض اگر بتوانیم حركتی انجام دهیم تا فردی كه مثلاً روزانه 17 بار به خودش تزریق می‌كند و یا 200 عدد قرص می‌خورد و یا دو مثقال (5/9 گرم) تریاك یا شیره می‌خورد ، 17تزریق خود را مثلاً به 3 تزریق برساند و در همان وضع بماند ، به هر حال كار مناسبی انجام داده‌ایم و بین بد و بدترین ، بد را انتخاب می‌كنیم و این خود باعث كاهش میزان تقاضای موادمخدر می‌گردد و شخص هم در حالت تعادل بهتری قرار می‌گیرد و ممكن است برای مرحله بعدی ترك یا درمان آماده گردد و یا به او برای تزریق سرنگ بدهیم تا ناقل بیماری ایدز و هپاتیت در جامعه نباشد و هزینه‌های سنگین را برای درمان جامعه به وجود نیاورد . (كاهش آسیب)
ج ـ گروه معتادان خواستار ترك اعتیاد :
این گروه معتادانی هستند كه از اعتیاد خود در رنج دائم به سر می‌برند و هرچه تاكنون تلاش كرده‌اند راهی برای رهایی از اعتیاد پیدا نكرده‌اند این افراد همان گروهی هستند كه جویای كمك ما می‌باشند و ما می‌توانیم برنامة مشخص و نسبتاً صحیحی را برای درمان آن‌ها اجرا نماییم .
در اینجا قبل از مطرح كردن راه‌حل ، بهتر است موادمخدر مورد نظر را به طور خلاصه ذكر نماییم :
هرویین :
كه با روش‌های زیر مورد استفاده قرار می‌گیرد :
1 ـ تزریق در رگ : معمولاً به دست‌ها تزریق میشود و در نهایت به كیسه‌خونی (رگ‌های ناحیه كشاله ران) منتهی می‌گردد .
2 ـ دودی : روی زرورق دود میشود .
3 ـ دماغی : توسط بینی بالا كشیده میشود .
تریاك :
كه به روش‌های زیر مورد استفاده قرار می‌گیرد :
1 ـ تزریق در داخل رگ : در ایران كمتر تزریق میشود ولی مرسوم میباشد .
2 ـ كشیدن : با ابزارهای متفاوت دود آن كشیده میشود .
3 ـ خوراكی : به صورت خام خورده میشود ( در معده دیر حل میشود ولی امروزه ، به ویژه در نسل جوان ، بسیار زیاد شیوع پیدا كرده است.)
شیرة تریاك :
نوع اصل آن از جوشاندن سوخته تریاك به دست می‌آید طریق استفادة آن مشابه تریاك بوده ، اما خیلی قویتر از تریاك است. 2 تا 3 برابر تریاك ایجاد نشئگی می‌كند. چون در معده سریع حل میشود بیشتر به صورت خوراكی مصرف میشود . چرت‌آور است. با نگاری و قلیون كشیده میشود .
قرص ، دارو و آمپول (خواب‌آورها ، مسكن‌ها و آرام‌بخش‌ها) :
گاهی ترك اعتیاد آن به مراتب سخت‌تر از تریاك و هرویین میباشد و تخریب وحشتناكی روی انسان ایجاد می‌كند و پس از قطع ناگهانی ، شخص ممكن است در روز چندین‌بار دچار غش و تشنج شدید گردد. افرادی یافت می‌شوند كه در روز 200 تا 300 قرص می‌خورند و هر چه آمپول هم گیرشان بیاید تزریق می‌كنند. در حقیقت این افراد هرچه گیرشان بیاید مصرف می‌كنند و چند مصرفه هستند. از سر كشیدن شربت‌های گوناگون كه دارای مواد افیونی هستند خودداری نمی‌كنند .
مقابسه اثرات مصرف موادمخدر در بدن انسان به‌طور تقریبی :
1% گرم تزریق تریاك = 1 گرم خوردن تریاك = 10 گرم كشیدن تریاك
گروه معتادان خواستار رهایی شامل افراد زیر میباشد :
معتادان شاغل :
به مصرف‌كنندگانی گفته میشود كه به كار مشغول هستند. مثل كارگران ، كارمندان ، دانشجویان ، پیشه‌وران و . . . برای این گروه درمان به روش ترك تدریجی پیشنهاد می‌گردد. چون در اثر ترك سریع عملاً قادر به انجام كارهای محوله خود نیستند و این موضوع باعث می‌گردد كه مجدداً به طرف مصرف مواد كشیده شوند. برای مثال اگر مصرف‌كننده‌ای صافكار باشد ، پس از قطع مواد تا یك‌سالی قادر نیست كار خود را به نحو احسن انجام دهد و بی‌حوصله است. به هرحال روزی به خودش خواهد گفت : اگر امروز یك‌ذره مواد مصرف كنم ، كارم را تند و سریع انجام می‌دهم و این خود آغازی برای بازگشت به مصرف مواد خواهد بود. طول درمان 10 ماه میباشد .
نكته :
در این مرحله افراد معتاد با مشاوره لازم و گزینش و تقسیم‌بندی می‌گردند. ممكن است برای بعضی افراد روش‌های ویژه‌ای كه خارج از برنامة ترك‌تدریجی باشد ، اعمال گردد.
معتادان بیكار :
1 ـ می‌توان از ترك سریع با دارو یا بدون دارو و یا با استفاده از مواد ، مرحلة اول را طی نمود .
2 ـ می‌توان از ترك تدریجی استفاده نمود. البته به اوضاع و احوال و شرایط فرد بستگی دارد .
نكته :
به این معتادان حداقل تا 11 ماه نمی‌توان مسؤولیت‌های سنگین واگذار نمود. شایسته است اول برادری خود را ثابت نمایند و از گروه‌درمانی هم ، بایستی استفاده نمود .
معتادان آخر خطی :
به گروهی از معتادان گفته میشود كه همه‌چیز خود را از دست داده‌اند. كار ، خانواده ، دوستان ، سرمایه ، حتی جایی برای خوابیدن هم ندارند .
پیشنهاد :
این گروه به مراكز ویژه‌ای هدایت شوند و حداقل تا یك‌سال به آن‌ها هیچ مسؤولیتی واگذار نگردد و اگر رو به بهبودی رفتند ، از طریق كمك‌های غیرنقدی مورد حمایت قرار گیرند .
در خاتمه چنانكه دبیرخانه همایش هزینه‌های مربوطه را بپذیرند تا 10 نفر از مصرف‌كنندگانی كه درمان شده‌اند می‌توانند در همایش حاضر شوند و صحبت نمایند .
نكته :
خارج از بحث‌های قانونی و حقوقی ، من به تجربه دانستم هیچ دارویی مناسب‌تر ، قویتر ، كاملتر ، كم‌خطرتر ، ارزانتر و مفیدتر از خود تریاك برای ترك اعتیاد یك معتاد فعلاً وجود ندارد .
گزارش لژیون سیگار به استادی آقا سعید چنگانیان مورخ ۹۸/۷/۳۰
اخبار 60درجه:جشن تولد
خلاصه سی دی مجاز از آقای امین دژاکام
، ,كه ,اعتیاد ,درمان ,تریاك ,استفاده ,به صورت ,و یا ,پس از ,این مرحله ,می‌كند و
درباره این سایت